Fergana'da hüküm süren Batı Karahanlılar Devleti, Harezmşahlar tarafından ortadan kaldırıldı.

Anuş Tekin'in ve Harezmşahlıların, Oğuzların Beğdili boyuna mensup olduğunu belirtilmektedir. Selçuklu idarecilerinden Bilge Tekin tarafından Garcistanlı birisinden köle olarak satın alındı ve bundan dolayı kendisi Anuş Tekin Garcai olarak anıldı. Saray hizmetine alındı ve burada yetiştirildi. Sarayda yükselerek I.Melikşah'ın "taştdârı" oldu. Bu makamdakilere verilen Harezm valiliği görevine de getirildi. Harezm valiliği görevindeyken burayı özerk bir bölge gibi idare etti ve onun soyundan gelenler Harezmşahlar Türk Devleti'ni kurdular. Yeminüddin lakabını da taşıyan Anuş Tekin, 1097 yılında öldüğünde oğlu Kutbüddin Muhammed Harezm valisi oldu.

Büyük Selçuklu Sultanı Sencer'in, Karahıtaylarla yaptığı savaşta yenilmesi üzerine, Atsız Harezmşah, Selçuklulardan bağımsızlılığını ilan etti. Horasan üzerine yürüyerek, Sencer'in (Selçuklu) başkenti Merv'i ele geçirdi.

Atsiz Harezmşah, Nişapur'u alarak kendi adına hutbe okuttu.

Atsız'ın yerine veliaht olan Ebu Feth İl-Arslan geçti. Harezm'de bulunan amcaları İnal Tigin ve Yusuf'u, kardeşleri Hitay Han ile Süleyman Şah'ı öldürten İl-Arslan, rakipsiz olarak Harezmşah tahtına çıktı.

Sultan Sencer'in ölümü, Harezmşah Devletini, Doğu İran'ın en güçlü devleti haline getirdi. Sencer'e bağlı mahallî hanedanlar, Oğuz reisleri, Büyük Selçuklu emîrleri, yönettikleri bölgeleri genişletmek için büyük bir çaba gösteriyorlardı. Irak'taki Selçuklu Sultanı Gıyaseddin Muhammed bin Mahmud'un durumu pek sağlam değildi. İl-Arslan, bu durumdan yararlanarak, bağımsızlığını ilan ettiği gibi, durumu Selçuklu sarayına da duyurdu.

Ordusunun başında Belh'e yürüyen Alâeddin, kuvvetli bir kuşatmadan sonra burayı teslim aldı.

Alâeddin, büyük bir orduyla Mâverâünnehir seferine çıktı. Karahıtayları yenerek, Buhara'yı aldı. Bu tarihten sonra Karahıtaylar bir daha toparlanamadılar. Küçlük kumandasındaki Naymanların, Cengiz'in önünden kaçarak Karahıtay topraklarına girişi, bu devletin yıkılışını kolaylaştırdı.

Semerkand, Alâeddin tarafından zapt edildi.. Mâverâünnehir, kesin olarak, Harezmşahların hakimiyeti altına girdi.

Harezmşahlar, İran'a sefer yaptı.

Alâeddin Muhammed Harezmşah, Cengiz ile savaşa karar verdi. Alâeddin'in bu kararı, Harezmşahlar Devleti'nin ortadan kaldırılmasına, Doğu İslâm dünyasında yüz binlerce Müslüman'ın ölümüne, birçok şehir ve eserin yakılıp yıkılmasına yol açtı.

Moğollar, Harezm hakimiyetindeki Horusan bölgesine girdi. Bölgenin direnmesi ve Cengiz Han'ın tek damadının katledilmesi üzerine büyük bir katliam gerçekleşti.

Moğollar, Gürgenç'i fethederek Harezmşahlar Devleti'ne büyük ölçüde son verdi. Bu tarihten sonra Harezmşahlar, Celaleddin Harezmşah'ın ölümüne kadar küçük bir bölgede varlığını sürdürdü.

Türkiye Selçukluları ile Harzemşah arasında Yassı Çimen Savaşı: Moğol istilasından kaçarak Anadolu'ya ilerleyen Harezmşahlar, Yassı Çemen Muharebesi ile Anadolu Selçuklu Devleti tarafından durduruldu.

Moğollar Harezmşah Devletini ortadan kaldırdı.

Timur'un Harezm seferleri: Timur 1371–1379 arasında düzenlediği dört seferle Harezm bölgesini fiilen hakimiyeti altına almıştı. Ancak Sofi ailesini ve Kongratları tam anlamıyla kendine bağladığı söylenemez. Kongratlar, Toktamış'ın Altın Orda devletinin toparlamasından sonra ona meyletmişlerdi. Süleyman Sofi'nin Toktamış'ın tarafına geçmesi bardağı taşıran son damla oldu. Böylece 1388'de Timur beşinci defa çöl yolundan Harezm'e yürüdü. Bunun üzerine Süleyman Sofi, Toktamış'ın yanına kaçtı. Harezm'i işgal eden Timur, öfke ile halkın Semerkand'a sürülmesini, Ürgenç'in de tahrip edilip yerine arpa ekilmesini emretti. Ancak üç yıl sonra şehrin yeniden imarı için emir verdi.

Harezm Sovyet Halk Cumhuriyeti